«Λάζαρε, δεύρο έξω… Και επήκουσεν ο άπνους τω πνοήν αυτώ διδόντι, Σοι τω Σωτήρι των ψυχών ημών»! (Εσπέριο στιχηρό του Λαζάρου)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Λάζαρε, βγες έξω! -φώναξε ο Χριστός μπροστά στον τάφο του νεκρού φίλου του- Και ο άπνοος Λάζαρος -όντας, ήδη, σε τετραήμερη αποσύνθεση…!- υπάκουσε σ’ Εκείνον που τον έφερε από τον θάνατο στην ζωή, και του έδωσε ξανά πνοή, δηλ. σ’ Εσένα τον Σωτήρα των ψυχών μας!
Η εκ νεκρών ανάσταση του Λαζάρου, με το παντεξούσιο και προστακτικό ‘κέλευσμα’ της Χριστώνυμης Αυτοζωίας: «Λάζαρε, δεύρο έξω…!», ως γεγονός ιστορικό επιβεβαιώνει και πιστοποιεί την προσδοκώμενη Κοινή Ανάσταση των ανθρώπων, που θα συμβεί στο τέλος της παγκόσμιας ιστορίας: «Την κοινήν Ανάστασιν προ του Σου Πάθους πιστούμενος, εκ νεκρών ήγειρας τον Λάζαρον, Χριστέ ο Θεός…» (Απολυτίκιον της Βαϊοφόρου Κυριακής). Συνάμα, όμως, λαμβάνει σημασία αλληγορική… παραπέμποντας στην ανάσταση του πεθαμένου από τα πάθη νου… ο οποίος, ως άλλος νεκρός Λάζαρος, προσδοκά και την δική του έγερση από τον τάφο της πνευματικής νεκρώσεως…!
«Θεωρίαν και πράξιν ώσπερ συζεύξαντες, προς Χριστόν ικεσίαν εκπέμψαι σπεύσωμεν· τον τεθαμμένον ημών νουν, ως άλλον Λάζαρον νεκρόν, όπως ζωώση τη Αυτού επιστασία τη φρικτή, βαΐα δικαιοσύνης, Αυτώ προσφέρειν και κράζειν· ευλογημένος ει ο ερχόμενος…!»
(Τροπάριο, από την υμνολογία της Πέμπτης προ των Βαϊων).
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Αφού ‘ζευγαρώσουμε’ την θεωρία με την πράξη (δηλ. την θεωρητική διάσταση της Πίστεώς μας (που εκπροσωπεί η προσευχόμενη Μαρία) με την πρακτική διάσταση των «έργων της Πίστεως» (τα οποία αντιπροσωπεύει η διακονούσα Μάρθα), ας τις στείλουμε ως ‘πρεσβεία’ στον Βασιλέα των βασιλέων… Κι’ ας Τον ικετεύσουμε να ζωοποιήσει με την θεία Του δύναμη τον νεκρό μας νου… όπως ανέστησε τον νεκρό φίλο του, Λάζαρο, αντιπροσφέροντάς Του ευγνωμοσύνη και δοξολογία με τα βάγια της νίκης, και ψάλλοντάς Του: «Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου»! [ 1 ]
Πραγματικά, η ανάσταση του Λαζάρου -πέρα από την μεγάλη σημασία της ιστορικότητά της- μεγιστοποιεί την νοηματική της αξία, συμβολίζοντας την ανάσταση του νου από τη νεκρότητα των παθών! Αλλ’ όπως ο Λάζαρος, όντας ο ίδιος νεκρός κι’ ανήμπορος να ζητήσει βοήθεια… εκπροσωπείται από τις αδελφές του, Μάρθα και Μαρία, που είχε αφήσει ζωντανές πίσω του, έτσι κι’ εμείς χρειαζόμαστε ‘πρέσβειρες’ για να προσεγγίσουμε τον άπειρο Θεό… και να αιτηθούμε την ανάσταση του νου μας από το μνήμα της νεκρώσεως.
Γιατί, η μεν Μάρθα, συμβολίζει την πράξη – την πρακτική εργασία των θείων Εντολών και τα σωματικά κατορθώματα της Μετανοίας. Η δε Μαρία συμβολίζει την θεωρία – την θεωρητική και νηπτική εργασία του νου (την Νοερή επαγρύπνηση & Καρδιακή Ευχή)! Μέσω αυτών των δύο ‘πρεσβειρών’ (θεωρίας και πράξεως) ο ‘νεκρός’ μας νους επιδιώκει ‘ακρόαση’ από τον Θεό… Σπεύδει να αιτηθεί κλαυθμηρά και συντετριμμένα την αμνήστευσή του, και να δεχθεί από Εκείνον την ζείδωρη Χάρη του Αγίου Πνεύματος, το Οποίο και χαρίζει στην θνητή μας φύση το ζωοποιό αντίδοτο κάθε ανίατης ασθένειας… και το αφθαρτοποιό ελιξήριο κάθε ψυχο/σωματικής παρακμής και φθοράς…!
Ένας ΚΑΚΟγηρος…
από το Άγιο Βουνό των ΚΑΛΟγήρων.
—————————————————
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ-ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[ 1 ] «Ιδού έρχομαι ταχύ, και ο μισθός Μου μετ’ Εμού, αποδούναι εκάστω ως το έργον έσται αυτού…»
(Αποκ. 22, 7.)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Έρχομαι, δεν αργώ… και την μισθοδοσία με την οποία θα ανταμείψω τους φιλόπονους εργάτες των Εντολών Μου, την έχω μαζί Μου, για να αποδώσω σε κάθε άνθρωπο όπως είναι το σύνολο των έργων του…!
——————————
[ 2 ] Στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη (Ιωάν. 11, 11-44) όπως και του Λουκά (Λουκ. 10, 38-42) έχουμε την αναφορά ενός στιγμιότυπου από την ζωή του Ιησού, που περιλαμβάνει δύο γυναίκες, την Μάρθα και την Μαρία, αδελφές του Λαζάρου. Η Μάρθα, ήταν η γυναίκα εκείνη που την απορροφούσε πολύ η φροντίδα του νοικοκυριού, οι ‘ραθυμοτόκες’ μέριμνες για την υλική φροντίδα του φιλοξενούμενου Χριστού. Η Μαρία διαφοροποίησε την στάση της: κάθισε δίπλα στον Ιησού κι΄ άκουγε προσεκτικά κι’ απερίσπαστα την διδαχή Του, ξεχνώντας ακόμα και να φάει…
Η στάση της Μαρίας παρεξηγήθηκε ως δήθεν αφιλοπονία κι αφιλοτιμία… προκαλώντας την δυσαρέσκεια της Μάρθας, η οποία εξέφρασε τα παράπονά της στον Ιησού. Δηλώνοντας πως έχει μείνει μόνη στην φροντίδα του οίκου της, απαιτεί απ’ τον Χριστό να ‘συνετίσει’ την αδελφή της μαλώνοντάς την ώστε να της δώσει χέρι βοηθείας στην επιμέλεια των εργασιών του οίκου. Ο Χριστός υπερασπίζεται την αμέριμνη εντρύφηση της Μαρίας στον λόγο του Θεού, κι’ απελευθερώνει την γυναίκα από τον καταναγκαστικό ‘μικρόκοσμο’ της αποκλειστικής οικιακής φροντίδας, στηλιτεύοντας τις περιττές αγωνίες.
Η φράση: «Mάρθα, Μάρθα, μεριμνάς και τυρβάζη περί πολλά…» δεν είναι μόνο μια πνευματική παρατήρηση-υπενθύμιση ότι, συχνά, πνιγόμαστε σε μάταιες μέριμνες, που είναι ψυχοφθόρες και ουσιαστικά ανούσιες. Είναι μία προτροπή προς όλους (άρα και προς τις γυναίκες), να εντρυφούν ήσυχα στα πνευματικά δρώμενα… κι’ ένας εύγλωττος υπαινιγμός για απελευθέρωση από την κακώς επικρατούσα αντίληψη, ότι η γυναίκα ‘υπάρχει’ για να αναλαμβάνει όλη την πρακτική ευθύνη και κοπιώδη φροντίδα ενός σπιτιού.
Ο Ιησούς απευθύνεται (και) στις γυναίκες, αποζητώντας το ενδιαφέρον και την εμπιστοσύνη τους. Απελευθερώνει την Μάρθα απ’ τα περιττά άγχη και τους υπερβολικούς κόπους -που, πολλές φορές, επιβάλλει η εξοντωτική φροντίδα του σπιτιού και των οικείων- και της απευθύνει κάλεσμα ασχολίας (και) με ουσιωδέστερα, πνευματικώτερα πράγματα… από την ταραχώδη και αγχώδη ανάλωσή της στην αποκλειστική μέριμνα των οικιακών υποθέσεων!