«Εκ νυκτός ορθρίζει το πνεύμα μου προς Σε, ο Θεός,
διότι Φως τα προστάγματά Σου επί της γης…» (Ησαΐας 26, 9)!
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Απ’ τα μεσάνυχτα εγείρεται η ψυχή μου για να παρασταθεί, Θεέ μου, μπροστά Σου… γιατί το Φως που οδηγεί τη ζωή μου, από τη γη στον Ουρανό, είναι οι Εντολές Σου… και μάλιστα η 1η, [ 1 ] που φανερώνει την ‘προσδοκία’ Σου από μένα…!
Φαντάζει σχεδόν ‘μαζοχιστικό’ κι’ ίσως ενάντιο στην ανθρώπινη φυσιολογία… αλλ’ είναι, ψυχο/νοητικά, εκρηκτικό… και, πνευματικά, πρόδηλα Ερωτικό… να ξυπνάει κανείς από τ’ άγρια μεσάνυχτα… και ν’ αγρυπνά ως τ’ άγρια χαράματα… ‘λιώνοντας’ στο σκοτάδι σαν λαμπάδα, ‘αναμμένη’ στ’ όνομα… μιας υπέρλογης Αγαπητικής συναρπαγής! Μπροστά στην Εσταυρωμένη Χριστώνυμη Παναγάπη… η Οποία έλκει πανίσχυρα τους εραστές Της σε ολονύκτια λατρευτική ψυχο/σωματική αγρύπνια… κάθε ‘δικαιωματική’ χαλάρωση «νυχτερινής ηδυπαθείας» αναστέλλεται επ’ αόριστο, παύοντας να ‘δελεάζει’ την ανθρώπινη φύση! Τουλάχιστον έως την ανατολή, που τα ‘νυκτόβια όντα’ (καλόγεροι και νυχτοπούλια…) αποσύρονται για ν’ αναπαυθούν… [ 2 ], και όλη η υπόλοιπη Κτίση εγείρεται σε δοξολογία του Κτίστη… και δραστηριότητες ρουτίνας καθημερινής… [ 3 ]
Λυκαυγές μιας Αθωνικής ημέρας…
Τελειώνοντας την ‘προσκομιδή’ [ 4 ] στον Κοιμητηριακό Ναό των Αγίων Πάντων, λίγο πριν τη Θεία Λειτουργία… κοίταξα από τα θολωτά παράθυρα του Αγίου Βήματος, που βλέπουν προς Ανατολή. Εκεί στις αλαργινές ακτές της ‘άλλης όχθης’ του Αιγαίου… το ουρανο/πελάγιο ‘βαθύ μαβί’ του λυκαυγούς, σε λίγο θα σμίξει με το ανατέλλον φως… μεταμορφούμενο σε ένα ‘απέραντο γαλάζιο’…! Αυτή την εωθινή ώρα, αποσώνονται στ’ Αγιονόρος οι ολονύκτιες προσευχές, κι’ η δοξολογία του Θεού περνάει σε άλλο επίπεδο… Λογικής Λατρείας: τη Λειτουργία των Αχράντων Μυστηρίων… που είναι το υπέρτατο δρώμενο της Ορθόδοξης Ανατολής! Είναι η ώρα, που η Κτίση ξυπνάει απ’ τη νυχτερινή κατάπαυση/ανάπαυσή της, κι’ εγείρεται για ν’ αναπέμψει Εωθινή προσκύνηση… στον Άκτιστο κι’ Ανέσπερο «Ήλιο της Δικαιοσύνης» Χριστό, ενώ η αυγή, σε όλο το μήκος της ανατόλιας πελαγογραμμής, άρχισε να πορφυρο-γεννάει τον κτιστό και δύοντα ήλιο!
Καλωσορίζοντας βουβά το (αναδυόμενο μες απ’ το πέλαγος…) κτιστό φως της νέας ημέρας, που χάρισε ο Θεός, προσκυνούσα νοερά τον προαιώνιο και άδυτο Ήλιο Χριστό, μπροστά σε μια περιρρέουσα ονειρική παγχρωμία υποφώσκουσας ανατολής… Συνάμα, αφουγκραζόμουν από το περίβλεπτο δάσος γλυκείς ήχους Αθωνικής βιοποικιλότητας… που συνυφαίνονταν με το μονότονο, αλλά κατευναστικό ‘ισοκράτημα’ των τριζονιών. Την ίδια στιγμή οσφραινόμουν έξοχες μυρωδιές αρωματικών φυτών της Αγιορειτικής χλωρίδας, που αναμειγνύονταν αρμονικά με την ευωδία του θυμιάματος! Όραση-Ακοή- Όσφρηση (οι ‘βασιλικότερες’ αισθήσεις!) σε μια εντατική και συντονισμένη λειτουργική συνεργασία τους, αντιλαμβάνονταν πλήρως κι’ απολάμβαναν ευφρόσυνα τα πάντα… αλλ’ αρνούνταν ν’ ‘αυτονομηθούν’ κι’ ‘αποδράσουν’ απ’ τον ‘ζυγό’ της λατρευτικής αδολεσχίας!
Αντιλαμβανόμουν με όλες τις εξώτερες αισθήσεις, πλήρως απολαυστικά, τα κάλλη της Κτίσης εμπρός και γύρω μου… νοιώθοντας, όμως, ακαταγώνιστα ‘αιχμαλωτισμένος’ από μια εσώτερη εντρύφηση Λατρευτικής προσήλωσής μου στον Κτίστη! Μια ακούσια ‘αυτοδέσμευση’ διακρατούσε, χωρίς τη δική μου προσπάθεια, τ’ ‘αντανακλαστικά’ των αισθήσεών μου σε απόλυτα ελεγχόμενη χρήση. Ο νους και η καρδιά μου αρνούνταν να προδώσουν, έστω και με στιγμιαία παύση της Ευχής, τη Λατρευτική ενασχόλησή μου με τον Πλάστη… αν και τα αισθητηριακά ερεθίσματα της Πλάσης ήταν δελεαστικά…! Δεν ξέρω γιατί… ίσως επειδή αυτά τα δύο -ο νους κι’ η καρδιά- είναι προορισμένα να γίνουν ‘θρόνος’ του Παμβασιλέα των αιώνων… κι’ αν έχουν ήδη αφιερωθεί αγαπητικά σε Εκείνον που τα ζήτησε… [ 5 ] ΔΕΝ ανήκουν, πια, σε εκείνον που τα έχει χαρίσει!
Ενόσω ο νους κι’ η καρδιά επικεντρώνονταν λατρευτικά στον Θεό… κι’ Εκείνος ανταπέδιδε ζείδωρη ‘δροσιά’ της Χάριτός Του στη διψασμένη μου ψυχή, ‘καμάρωνα’ να βλέπω τις αισθήσεις μου ευπειθώς υποταγμένες στον ‘Αφέντη’ του νου και της καρδιάς μου! Ένοιωθα βαθειά συγκινησιακή ευωχία απ’ όσα αισθανόμουν, αλλ’ απολαμβάνοντάς τα… ελάμβανα απ’ όλα αυτά άπειρες ευχαριστιακές αφορμές δοξολογικών σκέψεων και λατρευτικών αισθημάτων, για την πανσοφία και αγάπη του Δημιουργού Θεού! Ενώ οι αισθήσεις μου λειτουργούσαν με πλήρη αντιληπτικότητα και βαθειά αισθητικότητα του περιβάλλοντος κάλλους, μια ταχεία αντανακλαστικότητα… μεταποιούσε αυτομάτως σε ευχαριστία και δοξολογία του Θεού, την απόλαυση που αυτές (αισθήσεις) προσλάμβαναν καθώς ‘αγκάλιαζαν’ το ωραίο… με ευχαριστιακή αγαλλίαση και δοξολογικό θαυμασμό!
Δεν ήταν ‘κατόρθωμα’ δικό μου, να διακρατώ πειθαρχημένα -μαζί με τον νου και την καρδιά- πέντε ζεύγη ‘αλόγων’ αισθήσεων [ 6 ] σε Λατρευτική επαγρύπνηση, όντας μπροστά και μέσα σε τέτοια παραδεισένια ομορφιά… που με ‘προκαλούσε’ αισθητηριακά να την απολαύσω! Θα μπορούσα νά΄χα αποσπάσει έστω στιγμιαία την προσοχή του νου και της καρδιάς μου, από τον υπέροχο Κτίστη στην υπέροχη Κτίση Του… χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα ‘προδοσία’ της Λειτουργικής μου συνειδήσεως… ή απάρνηση της Ιερατικής ιδιότητάς μου! Αλλά δεν το έκανα, όχι γιατί δεν ήθελα, μα γιατί αδυνατούσα! Ήμουν ‘αιχμάλωτος’ μιας Αγάπης υπέρτερης… και δεν είχα, πια, ‘δικά μου’ ούτε νου… ούτε καρδιά… ούτε μάτια… ούτε αυτιά… ούτε μύτη… ούτε γεύση… ούτε αφή… ώστε να μπορώ να εντρυφήσω (ακατηγόρητα) στο περιρρέον κάλλος, αυτόνομα κι’ αυτοδιάθετα… ως προς τη ‘διαχείριση’ των ψυχο/σωματικών μελών μου!
Όντας μέσα στην… ‘ανακτορική πολυτέλεια’ των ραγισμένων (από τους σεισμούς) τοίχων…, την ‘παλατιανή ομορφιά’ των μαυρισμένων (από τους αιώνες) τοιχογραφιών… και την ‘ανταγωνιστικά ανεσταλμένη’ (από το θυμίαμα) μούχλα του Παρεκκλησίου… ένοιωθα -ενδυμένος τα φτωχικά Ιερατικά μου άμφια- σαν μικρός ‘βασιλιάς’ μέσα στη ‘βασιλική μεγαλειότητα’ της Ιερωσύνης του! Μιας Ιερωσύνης… που μου εμπιστεύτηκε -παρ’ αξίαν… και όχι κατ’ αξίαν!- ο Θεός, και την οποία υπηρετώ «μετά φόβου και τρόμου» [ 7 ], με συναίσθηση εντελούς αναξιότητάς μου… κι’ επίγνωση των θλιβερών μου ανεπαρκειών. Επιπλέον δε, και με προοπτική… αυστηρής απόδοσης διαχειριστικού λογαριασμού, κατά τη Δευτέρα Παρουσία Εκείνου που μου την εμπιστεύτηκε…!
Τη στιγμή που άρχισα να Ευλογώ την «Βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος…», ο ανατέλλων ήλιος είχε απεκδυθεί την πριγκιπική πορφύρα της χαραυγής… κι’ είχε ενδυθεί την ολόχρυση αυτοκρατορική αλουργίδα μιας εκθαμβωτικής λαμπρότητας! Συνέχισα γαλήνια την θεία Λειτουργία μου, με τη χαρά ενός νηπίου που απευθύνεται στο λατρεμένο του Πατέρα, ζητώντας Του με θάρρος χάρες κι’ αιτήματα…! Είναι παρήγορο να ξέρω, ότι… τα καρδιακά ‘ψελλίσματα’ της Λειτουργικής αναξιότητάς μου, έστω κι’ αν είν’ αδύναμα, ανεβαίνουν τελικά στον Ουρανό…! Γιατί, είν’ ανάγκη ν’ ‘ανεβάσουν’ εκεί… τη δακρυσμένη μετάνοια των μετανοούντων… και τ’ απελπισμένα αιτήματα των αναγκεμένων ψυχών… [ 8 ] κι’ από εκεί να ‘κατεβάσουν’ στον κόσμο, που «σπαρταρά μες στη σφαγή» [ 9 ], το Έλεος, τη Συγχώρηση και την Θεία Χάρη…!
Ένας Αθωνίτης ΚΑΚΟγηρος…
από το Άγιο Βουνό των ΚΑΛΟγήρων.
—————————————————
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ-ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[ 1 ] Η πρώτη «Εντολή» του Δεκαλόγου των ιερών «Υποθηκών» του Θεού, στην Παλαιά Διαθήκη του Νόμου (που έχει ισότιμη θέση στην Καινή Διαθήκη της Χάριτος), είναι μια Θεϊκή οδηγία που εκφράζει την βαθειά Πατρική λαχτάρα και προσδοκία του Πλαστουργού από τα λογικά Του πλάσματα: να Τον αντ-αγαπήσουν ολοκληρωτικά και αμέριστα… από κάθε άλλη αγάπη, εμπρόσωπη ή εμπράγματη! Αυτή η θεία προσδοκία (γιατί, βέβαια, δεν είναι απαίτηση…) προσκαλεί ‘εν ελευθερία’ κάθε πρόσωπο-πλάσμα του Θεού σε ‘απόλυτη σχέση’ μαζί Του! Όπως ακριβώς είναι το ‘απόλυτο δόσιμο’ του νου, της καρδιάς κι’ ολάκερης της ύπαρξης των Αγίων… στην Παναγάπη του Θεού!
«Αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου, εξ όλης της καρδίας σου… και εξ όλης της ψυχής σου… και εξ όλης της διανοίας σου… και εξ όλης της ισχύος σου…» (Μάρκ. 12, 30).
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Αγκάλιασε απολύτως Ερωτικά τον Θεό και Κύριό σου, με όλη την ρωμαλεότητα της καρδιάς σου… της ψυχής σου… της διανοίας σου… της αγαπητικής ισχύος σου, ώστε νά΄ναι Αυτός Μόνος ‘Αφέντης της καρδιάς’ σου!
Οι «Εντολές» του Θεού είναι λυχνάρι αναμμένο που φωτίζει τα πόδια μας… και φως που φέγγει τα μονοπάτια της ζωής μας: «Λύχνος τοις ποσί μου ο νόμος Σου, Κύριε, και φως ταις τρίβοις μου!» (ψαλμ. 118, 105). Μάλιστα η 1η Εντολή, από τον Δεκάλογο των Θεϊκών Εντολών, έχει καθοριστική σημασία για την αφύπνιση κι’ ενεργοποίηση της κοιμώμενης συνείδησής μας! Όταν αυτή η Εντολή του Χριστού τεθεί σε εφαρμογή, οικοδομούνται τα θεμέλια της πνευματικής ζωής μας, και ανοίγει αντιληπτικά ο νους μας… ώστε να κατανοήσουμε, ότι: τηρώντας τις θείες Εντολές… δεν ‘ικανοποιούμε’ τόσο την Πατρική Του Παναγάπη, όσο πραγματικά ευεργετούμε τους εαυτούς μας, ως όντα πλασμένα «κατ’ εικόνα» και προορισμένα «καθ’ ομοίωση» Θεού!
—————————————
[ 2 ] «Ανέτειλεν ο ήλιος και συνήχθησαν, και εις τας μάνδρας αυτών κοιτασθήσονται» (ψαλμ. 103, 22)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Μόλις ανέτειλε ο ήλιος, τα νυκτόβια ζώα και πουλιά (μαζί με τους ΚΑΛΟγηρους!) αποσύρθηκαν στις φωλιές τους, για να κρυφτούν και ξαποστάσουν…
—————————————
[ 3 ] «Εξελεύσεται άνθρωπος επί το έργον αυτού και επί την εργασίαν αυτού έως εσπέρας…» (ψαλμ. 103, 23).
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Στο φως της νέας ημέρας, ο άνθρωπος θα βγει από το σπίτι του και θα μεταβεί στην εργασία του, όπου θα παραμείνει ως τον εσπερινό…
—————————————
[ 4 ] «Ιερά Προσκομιδή» ή «Ιερά Πρόθεση» ονομάζεται, στην Ορθόδοξη Εκκλησία, ο χώρος εκείνος όπου γίνεται η προετοιμασία των προσκομιζόμενων δώρων (άρτου και οίνου) με σκοπό την τέλεση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας (Θείας Λειτουργίας). Αυτός ο χώρος βρίσκεται μέσα στο Ιερό Βήμα κάθε Ορθόδοξου Ναού, αριστερά από την Αγία Τράπεζα, μέσα σε μία κόγχη του τοίχου. Εκεί, μνημονεύονται από τον Λειτουργό και τα ονόματα των ψυχών -ζώντων και κεκοιμημένων- που ζητούν το Θείο Έλεος…
—————————————
[ 5 ] «Δός Μοι, υιέ Μου, σην καρδίαν…!» (Παροιμ. Σολομ. 23, 26).
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Παιδί Μου, δώσε Μου την καρδιά σου…
—————————————
[ 6 ] «Ζεύγη βοών ηγόρασα πέντε και πορεύομαι δοκιμάσαι αυτά…» (Λουκ. 14, 19)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Αγόρασα πέντε ζευγάρια αλόγων ζώων, και πάω να τα δοκιμάσω…
Η θεώρηση των 5 αισθήσεών μας, ως ‘πέντε ζευγών από άλογα ζώα’ (δύο μάτια για την Όραση… δύο αυτιά για την Ακοή… δύο ρουθούνια για την Όσφρηση… δύο είδη γευστικών καλύκων -στη γλώσσα και στον ουρανίσκο- για τη Γεύση… δύο χέρια για την Αφή…) δεν είναι πρωτογενώς Ευαγγελική. Ανάγει την ‘καταγωγή’ της στον Φιλόσοφο Αριστοτέλη τον Σταγειρίτη (384-322 π.Χ.), ο οποίος είχε αναφερθεί στο αισθητηριακό μας σύστημα ως προς «πέντε ζεύγη αλόγων ζώων» που χρειάζονται καθοδήγηση από τον Ηγεμόνα νου, που επιβαίνει ως ηνίοχος στο άρμα των αισθήσεων!
—————————————
[ 7 ] «Μετά φόβου και τρόμου την εαυτών σωτηρίαν κατεργάζεσθε!» (Φιλιπ. 2, 12).
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Να εργάζεστε για την σωτηρία σας έμφοβα και έντρομα… μήπως από απροσεξία σας αστοχήσετε και χαθείτε.
—————————————
[ 8 ] Το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας (η Θεία Λειτουργία) παραδόθηκε από τον Χριστό, μέσω των Αγίων Αποστόλων, στη Μάννα-Εκκλησία… αφ’ ενός μεν για να το τελεσιουργεί σε ανάμνηση Εκείνου: «Τούτο ποιείτε εις την Εμήν ανάμνησιν…» (Λουκ. 22, 19), αφ’ ετέρου δε για να το προσφέρει στον Θεό ως θυσία και ιλασμό για όλο τον κόσμο, «υπέρ αφέσεως αμαρτιών… και συγχωρήσεως παντοίων αμπλακημάτων…»!
—————————————
[ 9 ] Στο υπέροχο ποίημα του μεγάλου Νεοέλληνα ποιητή Γ. Βερίτη (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Αλέξανδρου Γκιάλα: 1915-1948) «Ο Αναστάσιμος», γίνεται μνεία υπαινικτική στις «υπέρ του κόσμου» ολονύκτιες προσευχές που αναπέμπονται στον Ουρανό, συνέχεια… και μάλιστα στις Θείες Λειτουργίες που επιτελούνται καθημερινά, σε κάθε Μονή ή Εκκλησία της (αδιάκοπα προσευχόμενης) Ορθόδοξης Ανατολής:
«Τώρα, απ’ την κάθε μια γωνιά, γλιστράνε μες στη σκοτεινιά
ψυχές που παν να προσκυνήσουν, για τη ‘ματόβρεχτή μας γη
που σπαρταρά μες στη σφαγή τον έλεο να ζητήσουν…»
(Για να δείτε ολόκληρο το εν λόγω ποίημα, ακολουθήστε τον ψηφιακό σύνδεσμο: https://www.sostis.gr/blog/