«Ουκ αφήσω υμάς ορφανούς…» (Ιωάν. 14, 18)
Όλο το Εορτολογικό νόημα της «Πεντηκοστής» έγκειται στην πραγμάτωση μιας ‘επαγγελίας’ (υπόσχεσης) που έδωσε ο Θεάνθρωπος Χριστός στους μαθητές Του, λίγο πριν από την εκούσια Σταύρωσή Του, την Ανάσταση και την Ανάληψή Του στους Ουρανούς: ότι δεν θα τους εγκατέλειπε μόνους…! [ 1 ] Δεν ήταν μια… ‘ακάλυπτη επιταγή’ ενός χρεωκοπημένου ανθρώπου, που μπορούσε ν’ αθετηθεί. Ήταν ένα ‘επικυρωμένο συμβόλαιο’ ενός απειρόπλουτου Συμπαντάρχη… το οποίο εξάπαντος θα ετηρείτο! Σύντομα, οι ορφανοί μαθητές θα ελάμβαναν το Πνεύμα της Αληθείας και Παρακλήσεως, που θα τους καθάριζε από κάθε εμπάθεια… και θα κατασκήνωνε μέσα τους αιώνια, πληρώνοντας κάθε κενό της ψυχής τους με την πλουτοχορήγηση ναμάτων ζωηρρύτων… εκ των αγαθών Του θησαυρών!
«Βασιλεύ Ουράνιε, Παράκλητε, το Πνεύμα της αληθείας, ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών, ο Θησαυρός των αγαθών και ζωής Χορηγός, ελθέ και σκήνωσον εν ημίν, και καθάρισον ημάς από πάσης κηλίδος, και σώσον, Αγαθέ, τας ψυχάς ημών.»
(Από την υμνολογία της Εορτής)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Επουράνιε Βασιλιά, Παρηγορητή των ψυχών, Πνεύμα της αλήθειας, Εσύ που βρίσκεσαι παντού και γεμίζεις τα πάντα, Εσύ που είσαι ο παμπολύτιμος άϋλος θησαυρός εκείνων που ζουν με αγαθότητα, Εσύ που είσαι ΖΩΗ και χαρίζεις ζωή… έλα και κατασκήνωσε μέσα μας, και καθάρισέ μας από κάθε ρύπο αμαρτίας, και σώσε τις ψυχές μας, Αγαθέ Κύριε.
Η μεγάλη Εορτή της Πεντηκοστής (δηλ. της ‘επηγγελμένης προθεσμίας’ των πενήντα ημερών από την Ανάσταση του Χριστού… ή των δέκα ημερών από την Ανάληψή Του…) είναι η εκπλήρωση της ιερής υπόσχεσης του Αναστάντος και Αναληφθέντος Κυρίου μας! Ότι, μέσα στην Πατρική Του Πρόνοια να μην μας αφήσει ποτέ ορφανούς, λίγες ημέρες μετά την Ανάληψή Του στους Ουρανούς, θα έστελνε στην γη τον «Παράκλητο Βασιλέα», το Πανάγιο και Ζωοποιό Πνεύμα, για να καλύψει το κενό της Χριστο-απουσίας! Να μας στηρίζει στις αδυναμίες… να μας παρηγορεί στις δοκιμασίες… να μας χαροποιεί στις θλίψεις… και συνάμα νας μας καθοδηγεί πάντοτε «εις πάσαν την αλήθειαν» (Ιωάν. 16, 13)!
Η Μάννα-Εκκλησία μας, όπως σε κάθε Εορτή, έτσι και στην Πεντηκοστή… συγκεντρώνει γύρω της τα φιλόθεα τέκνα της, για να γιορτάσουν δοξαστικά την ένθεη ανάμνηση της Α΄ «επιδημίας» του Παναγίου Πνεύματος στον κόσμο. Η «πανσθενουργός δεξιά» (δηλ. το πανίσχυρο ‘εκτελεστικό όργανο’…) του Θεού, «επεδήμησε» με σαρωτική ισχύ… αλλά κι’ αθόρυβη λεπτότητα ευγένειας, στον θορυβώδη κόσμο της ανθρώπινης εμπάθειας. Ο Ένας εκ των Τριών ‘ανεσπέρων Ηλίων’ της «Τρισηλίου Θεότητος», με την ακαταγώνιστη δύναμη του Οποίου δημιουργούνται, συντηρούνται κι’ ευλογούνται τα σύμπαντα, κατέβηκε στη γη!
Το Άγιο Πνεύμα, είναι η Γενεσιουργός Παντοδυναμία της Αγίας Τριαδικής Θεότητας. Εκπορεύεται από την Γενεσιουργό Αιτία του Θεού-Πατρός… και, μέσα από την Γενεσιουργό Χάρη του Θεού-Υιού, διοχετεύεται ευεργετικά σε όλον τον ορατό κι’ αόρατο κόσμο… για να φωτίσει-ζωογονήσει-αγιάσει-
Ο Θεός-Παράκλητος, εκπορευόμενος απο τον Θεό-Πατέρα… αποστέλλεται διά του Θεού-Υιού στον κόσμο, για να αποκαλύψει (όσο αυτό είναι ‘χωρητό’ στην ανθρώπινη νοητική αντίληψη) το απόρρητο Μυστήριο της ‘Τρισηλίου Θεαρχίας’, των «Τριών Ηλίων» που ενοποιούνται ασύγχυτα σε Έναν Τριαδικό Θεό! Μέσα από υπερφυείς Παντουργικές Ενέργειες του Παναγίου Πνεύματος (ενέργειες… που, αν και άκτιστες, είναι ‘μεθεκτές’ δηλ. μπορούν να γίνουν αντιληπτές από τις αισθήσεις μας!) αποκαλύπτεται μερικώς η Παντοκρατορική Παντοδυναμία… ενώ η ‘Ουσία’ Του παραμένει ολικώς αμέθεκτη, απροσπέλαστη κι’ ακατάληπτη!
Η λαμπρή διάνοια του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου (+390 μ.Χ.), μας δίνει ένα εκφραστικότατο παράδειγμα για να κατανοήσουμε με εποπτικό τρόπο την ‘ενδο-τριαδική’ σχέση των Προσώπων, που απαρτίζουν την Τρισυπόστατη Ενότητα. Ας φέρουμε στον νου μας -λέει- έναν ποιμενικό αυλό (φλογέρα) κι’ ας εννοήσουμε: α) ως Θεό-Πατέρα… τον Αυλητή, που εκπνέει αέρα απ’ τα δικά Του πνευμόνια, φυσώντας μέσα στον Αυλό… και πληκτρολογώντας ταυτόχρονα τις μουσικές νότες στα πλήκτρα του…! β) ως Θεό-Υιό… τον Αυλό, μέσω του οποίου διοχετεύεται η Πατρική δημιουργική Πνοή μέσα στον κόσμο…! γ) ως Θεό- Πνεύμα… την Πνοή ζωής και δημιουργικής αρμονίας, που εξέρχεται από τον Αυλό εκτελώντας τις υπερφυείς συνθέσεις της Δημιουργικής μεγαλοφυίας Του!
Κοντά στο ανωτέρω, εποπτικό παράδειγμα του «Αυλού» που μας έδωσε ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, ένας άλλος Πατέρας της Εκκλησίας μας, ο Μέγας Αθανάσιος (+373 μ.Χ.), μας προσφέρει μια άλλη, επίσης εμπνευσμένη θεολογική διατύπωση, ότι: «Ο Πατήρ… δι’ Υιού… εν Αγίω Πνεύματι ποιεί τα πάντα…», συμπληρώνοντας προσφυώς και ενισχύοντας την ‘εικόνα’ για την κατανόηση του ‘τρόπου’ με τον οποίο ενεργεί η παντουργός Παναγία Τριάδα, στην αδιάκοπα Δημιουργική και αέναα Προνοιακή [ 2 ] σχέση Της με την Συμπαντική Κτίση.
Ωστόσο, εκείνο που, περισσότερο από κάθε τι άλλο, συγκινεί βαθύτατα την ψυχή των ‘Εραστών’ της Τρισήλιας Θεότητας, ως προς το πανυπέρλογο Τριαδικό Μυστήριο… είναι η υπερτέλεια Σχέση Αγάπης που διενεργείται ανάμεσα στα Τριαδικά Πρόσωπα. Όπως μας αποκαλύπτουν οι Θεοφόροι Άγιοι Πατέρες και Μητέρες μας, αυτή η σχέση λειτουργεί (αλληλο-περιχωρητικά) στη βάση μιας «Αγαπητικής Υπακοής» [ 3 ] μεταξύ Τους: ο Θεός-Πατήρ ‘γέρνει’ ελαφρά, με αγαπητική υπακοή, προς τον Θεό-Υιό…, ο Υιός-Θεός ‘γέρνει’ με αγαπητική υπακοή προς τον Θεό-Πνεύμα… κι’ ο Παράκλητος-Θεός (το Πανάγιο Πνεύμα) ‘γέρνει’ με αγαπητική υπακοή προς τον Θεό-Πατέρα…!
…Αγαπητική Υπακοή! Αλήθεια, πώς θα (αν) μπορούσε κανείς ν’ αγαπά… χωρίς να υπακούει!;! Και πώς να υπακούει… χωρίς ν’ αγαπά!;! Κι’ αν ο Θεός λειτουργεί έτσι (αγαπητικώς ομογνωμικά και υπάκουα) στην ‘ενδο-Τριαδική’ Του αλληλο-περιχώρηση με τα άλλα Πρόσωπα, της «Τρισηλίου Θεότητας», πώς εμείς, τα ατελή κι’ αμαρτωλά πλάσματά Του, μπορούμε να συμπεριφερόμαστε αλλιώτικα (εμπαθώς ανταγωνιστικά κι’ ανυπάκουα) προς αλλήλους γενικά, αλλ’ ειδικά προς Εκείνον που μας έπλασε… και μας ανέπλασε με το Αίμα Του…;!
Αυτή η, νοητικά ασύλληπτη, ‘ενδο-Τριαδική’ περιχώρηση, με κριτήριο την Αγαπητική Υπακοή… είθε να γίνει ‘οδηγητικό αστέρι’ για αλλαγή πλεύσης μας στον αχανή, πολυκύμαντο κι’ αφρισμένο ‘ωκεανό’ των διανθρωπίνων σχέσεων! Συνάμα, είθε να εμπνευστούμε απ’ αυτό… ώστε να επαναπροσδιορίσουμε σε νέα βάση, θεοπρεπή, τις ενδο-οικογενειακές (…), ενδο-μοναστηριακές (…) κι’ ενδο-εκκλησιαστικές (…) συμπεριφορές μας, που φανερώνουν ότι έχουν ‘εκτροχιασθεί’ βαίνοντας σε αλαζονικό και καταστροφικό κατήφορο! Μετά δε από τις διορθωτικές μας επεμβάσεις και ριζικές συμπεριφορικές μας αλλαγές, ας επενδύσουμε εφεξής σε αρετές… ιδιαίτερα ευάρεστες στον Θεό μας (υπακοή, πραότητα, αγαθότητα, ταπεινότητα…), που διδασκόμαστε -έμπρακτα- από τον ίδιο τον Πανάγιο Τριαδικό Θεό!
Ζώντας σήμερα -είθε και πάντα!- μέσα στην πνευματική ατμόσφαιρα της Αγίας Πεντηκοστής… ας ικετεύσουμε γοερά την Αγαθότητα του Παναγίου και Ζωοποιού Πνεύματος… ώστε, συγκαταβαίνοντας στην αναξιότητά μας, να μας πλησιάσει και σκηνώσει μέσα μας: «Βασιλεύ Ουράνιε, Παράκλητε, το Πνεύμα της Αληθείας… ελθέ και σκήνωσον εν ημίν…»! Κι’ όταν το Πνεύμα της Αληθείας ‘ενδημήσει’ εντός μας και ‘κατασκηνώσει’ οριστικά… τότε θα λάβουμε πείρα (…) της ζωντανής και μόνης αληθινής κοινωνίας μας με τον Τριαδικό Θεό, και δι’ Εκείνου με όλα τα αγνά, χαρούμενα και φωτεινά πνεύματα της Βασιλείας Του…
Γιατί, η επικοινωνιακή μας μοναξιά μπορεί, σε αυτόν τον κόσμο, να βρει εύκολα (προσωρινές) διεξόδους ‘παρηγοριάς’ στις διανθρώπινες προσεγγίσεις και συντροφικότητες…! Η οντολογική μοναχικότητα της ύπαρξής μας, όμως, τόσο σε αυτόν τον εφήμερο βίο, όσο (κι’ ασύγκριτα περισσότερο!) στην ατελεύτητη εκείνη ζωή, υπόκειται σε άλλη (μείζονα) ανάγκη… και ένα (μόνο) ‘φάρμακο’ χρειάζεται για να θεραπευθεί: την εγκατοίκηση εντός μας (ήδη απ’ αυτόν τον βίο) του Αγίου Πνεύματος, η ζώσα παρουσία του Οποίου θα ‘συντροφεύει’ εγγενώς κι’ αχωρίστως την ύπαρξή μας, ανατροφοδοτώντας την ψυχή μας ατελεύτητα, με Ζωή αθάνατη, Φως ανέσπερο κι’ ανεκλάλητη Χαρά, στους αιώνες των αιώνων!
Ένας Αθωνίτης ΚΑΚΟγηρος…
από το Άγιο Βουνό των ΚΑΛΟγήρων.
—————————————————
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ-ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[ 1 ] Η επαγγελία του Χριστού προς τους Αγίους Αποστόλους (κι’ όλη την ανθρωπότητα), διάσπαρτη στο Ευαγγέλιο της Δεσποτικής Του Διαθήκης:
α) «Ο δε Παράκλητος, το Πνεύμα το Άγιον, Ό πέμψει ο Πατήρ εν τω ονόματί Μου, Εκείνος υμάς διδάξει πάντα και υπομνήσει υμάς πάντα ά είπον υμίν…»
(Ιωάν. 14, 26)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Ο Παράκλητος, που θα στείλει ο Πατέρας στο όνομά Μου, Εκείνος θα σας διδάξει τα πάντα και θα φέρει στη μνήμη σας όλα όσα σας έχω πει Εγώ…
β) «Και Εγώ ερωτήσω τον Πατέρα, και άλλον Παράκλητον δώσει υμίν, ίνα μένη μεθ’ υμών εις τον αιώνα…»
(Ιωάν. 14, 16)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Κι εγώ θα παρακαλέσω τον Πατέρα να σας δώσει άλλον Παράκλητο, ώστε να είναι για πάντα μαζί σας
γ) «Όταν έλθη Εκείνος, το Πνεύμα της Αληθείας, οδηγήσει υμάς εις πάσαν την αλήθειαν…»
(Ιωάν. 16, 13)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Όταν έρθει εκείνος, το Πνεύμα της Αλήθειας, θα σας οδηγήσει σε όλη την αλήθεια…
δ) «Όταν έλθη ό Παράκλητος, Ον Εγώ πέμψω υμίν παρά του Πατρός, το Πνεύμα της Αληθείας, Ό παρά του Πατρός εκπορεύεται, Εκείνος μαρτυρήσει περί Εμού…»
(Ιωάν. 15, 26)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Όταν έρθει ο Παράκλητος, που θα σας στείλω Εγώ εκ μέρους του Πατρός, το Πνεύμα της Αλήθειας που εκπορεύεται από τον Πατέρα, Αυτός θα δώσει εξηγήσεις για Μένα…
————————————
[ 2 ] Η ανθρώπινη πείρα, καθιστά αυτονόητο, ότι: όσο δύσκολο είναι να δημιουργήσει κανείς εκ του μηδενός μεγαλειώδη δημιουργήματα… άλλο τόσο δυσχερές είναι, να επιμελείται προνοιακώς αδιάκοπα, για την διηνεκή ποιοτική και αρμονική λειτουργικότητά τους!…
————————————
[ 3 ] Αγαπητική Υπακοή! Μία μεγαλειώδης ‘σύμφυρση’ δύο κορυφαίων αρετών, που ‘περιχωρούνται’ θεοπρεπώς: Υπακοή εν Αγάπη… κι’ Αγάπη εν Υπακοή…! Ένας αγαστός συνδυασμός, που μόνον ένας ‘τοιούτος’ θυσιαστικός Θεός -Εσταυρωμένος για τα πλάσματά Του- θα μπορούσε να έχει εμπνευσθεί… και να εμπνεύσει! Επειδή κι’ ο Ίδιος εφαρμόζει πρακτικά (συμπεριφορικά) στις ‘ενδο-Τριαδικές’ σχέσεις Του, ως Υιός συνάναρχος με τον άναρχο Πατέρα Του και το συναΐδιο Πανάγιο Πνεύμα!
